Książka autorstwa R. Girgusia, która właśnie ukazała się we współpracy Polskiego Towarzystwa Geofizycznego i IMGW oraz komentarz członkini Rady Klimatycznej UJ, Doroty Matuszko.
Monografia Wyjątki ze źródeł historycznych o nadzwyczajnych zjawiskach hydrologicznych i meteorologicznych na ziemiach polskich w latach 1601--1920 autorstwa Ryszarda Girgusia, jednego ze współautorów wydanej w 1965 roku książki Wyjątki ze źródeł historycznych o nadzwyczajnych zjawiskach hydrologiczno-meteorologicznych na ziemiach polskich w wiekach od X do XVI doskonale pokazuje, że meteorologiczne zjawiska ekstremalne, takie jak: upały, susze, powodzie, trąby powietrzne i inne zdarzają się w Polsce od dawna. Fakt ten nie oznacza, że klimat się nie zmienia, a jedynie wskazuje że najbardziej stałą cechą klimatu Polski jest jego zmienność. Położenie naszego kraju w strefie klimatu umiarkowanego, o cechach przejściowych powoduje, że duży wpływ na pogodę w Polsce ma cyrkulacja atmosferyczna, która determinuje dużą zmienność warunków atmosferycznych w poszczególnych miesiącach i z roku na rok.
Współczesne ocieplenie jest faktem. Średnia roczna temperatura powietrza jest coraz wyższa, wzrasta liczba dni upalnych i nocy gorących, coraz częściej zdarzają się fale upałów. Dalszy wzrost temperatury powietrza może przyczynić się do nasilenia procesów konwekcyjnych, a te z kolei mogą spowodować, że zjawiska towarzyszące burzom, jak np. silny wiatr, opady ulewne, wyładowania atmosferyczne będą miały dużo większe natężenie niż dawniej. Postępująca urbanizacja i wzrost powierzchni nieprzepuszczalnych („betonoza”) będą powodować z jednej strony coraz częstsze susze, a z drugiej – po intensywnych opadach, występowanie podtopień i powodzi błyskawicznych.
Książka Wyjątki ze źródeł historycznych o nadzwyczajnych zjawiskach hydrologicznych i meteorologicznych na ziemiach polskich w latach 1601-1920, jest bardzo ciekawa. Zawarte w niej zapiski z kronik, z prasy, z archiwów o gwałtownych burzach, powodziach, opadach gradu i wichurach stanowią źródło rzetelnej wiedzy o pogodzie w Polsce i w Europie do początków regularnych pomiarów instrumentalnych.
Opracowała: Dorota Matuszko
Link do książki w bezpłatnej wersji .pdf: https://www.imgw.pl/index.php/badania-nauka/publikacje-ksiazkowe/wyjatki-ze-zrodel-historycznych-o-nadzwyczajnych-zjawiskach
![[artykuł] Wyścig do marki uczelni przyjaznej dla klimatu. Studium Uniwersytetu Jagiellońskiego w rankingach szkół wyższych odpowiedzialnych środowiskowo](https://klimat.uj.edu.pl/uj-lift-theme/images/default_thumbs/ujThemeArticleList-300x230.jpg)